Nazien ekonomia politika
Denok ezagutzen ditugu naziak eta beraiek egindako guztia. Beraien ideologia politikoa nazismoa zen eta nazismoa. Nazismoak fatxismoarekin arreman handia du eta oso arrazistak dira, batez ere judutarrekin hauetako 6 milioi hil zituzten naziek.
Jende askok dio nazien politika liberala zela. Hau ez da egia, Hitlerrek esan zuen Estatu Batuen aurka zeudela eta ez zutela nahi beraien sistema berdina (Estatu Batuak liberalak izanik). Hitlerren propaganda asko kapitalismoaren aurka zegoen eta naziek merkatua kontrolatzen zuten era bat kapitalismoaren kontrako moduan. Hitler nazionalista zen. Alemania momentu horretan ekonomikoki oso gaizki zegoen 1. mundu gerra galdu ondoren beraz, naziek gastu publikoa areagotzea erabaki zuten eta armadan diru asko gastatu zuten, honela lana sortuz eta ekonomia zegoen lekutik ateratzen.
Azken finean gerra negozio bat da eta diru asko lortu zezaketen. Naziek diru asko inprimitzea erabaki zuten ekonomia sustartzeko, baina bakarrik plazu motzerako pentsatu zuten eta ez luzerako. Hau naziek lana sortu nahi zutelako zen eta beraz gastu publikoan inbertitzen zuten inprimatutako dirua lana sortzeko. 4 urtetan langabezia 6 milioi pertsonak edukitzetik milioi bat baino gutxiagok edukitzea pasatu ziren. Baina plazu luzeago batean honek ondorio txarrak ekarri zizkieten, Venezuelan hain famatua bilakatu den inflazioa.
Hau guztiaren ondoren Bigarren Mundu Gerra etorri zen eta Hitlerri salbatu ziona izan zen eta baita berriro suntsitu zuena ere. Hasieran bai dena ondo joaten ari zitzaielako eta dirua lortzen zutelako baina azkenean gerra galdu egin zuten eta Alemania herrialdea ekonomikoki egoera oso txarrean gelditu zen, izan ere, diru gehiena armadan gastatzen bazuten ez zuten dirurik janarirako, arropetarako etab.
Esan dezakegu nazismoak antza handiagoa duela sozialismoarekin liberalismoarekin baino. Hitler sozialista izandatzen zen, baina sozialismoa berak nahi zuen bezala ikusten zuen eta ez gaur egunekoaren berdin berdina.
Bibliografia:
iruzkinik ez:
Argitaratu iruzkina
Oharra: blogeko kideek soilik argitara ditzakete iruzkinak.