Txanponak dirua dira, eta bere balioa duten zenbakiak esaten du, hau da, 2 euro jartzen baditu txanpon batean eta txanpon hau benetzakoa bada, bere balioa 2 eurokoa izango da. Baina hori ez da txanpon batek eduki dezaken balio bakarra, txanponak metalez eginak daude, hori dela eta, fabrikazio kostu bat du, gero eta metal garestiagoa gero eta kostu gehiago estatuarentzat produzitzeko. Honek arazo bat du, txanponak balio asko galtzen badu, duen metala txanpona berak baino gehiago balio izango du eta orain, txanponaren balioa ez da jartzen duen zenbakia, metalaren prezioa baizik.
Orduan, nik orain txanpon oso merketan 100 euro jartzen baditut eta gero metal hori metal bezalasaltzen badut, dirua lortuko nuke? Bai, eta ez dago arazorik, hori egiteko materiala baduzu egin dezakezu. Hau egiteko txanpon honena bolivar venezolarra zen, baina txanpona aldatu dute ( izena ez) eta orain lehen baino 100.000 aldiz gehiago balio du (0,2 euro ahala ere). Lehen bolivar venezolarren tonelada batekin metala urtuz gero 8.000 bat euro lortu zenitzaken, baina orain ez dira gehiago fabrikatzen.
Orduan, badago beste modurik txanpon batek bere zenbakiko balioa baino gehiago izateko, orain arte ikusitakoarekin txanponak ez du asko irabazten, tonelada bat txanpon 8.000 eurogatik nahiko gutxi da, baina, badago beste modu bat, kolektzionismoa. Txanpon batek errore bat badu, bertsio oso arraro batekoa bada edo ez badira gehiago fabrikatzen, balore gehiago lortzen du, adibidez, Españan 82an egin zen mundialean peseta berezi batzuk fabrikatu ziren, peseta hauen artean batzuk errore bat zuten, urtea 1982 jarri beharrean 1980 jartzen zuten, orduan txanpon honek balio asko du, bertsio arraro batekoa da, pesetak ez dira gehiago fabrikatzen eta gainera errore bat du, horrek txanpon honen balioa 5 pesetatik (2 xentimo gutxi gora behera) 300-400 eurotara igotzen du prezioa, badira kontuan hartu behar dira beste faktore batzuk, adibidez ia 40 urte dituela, edo ondo kontserbatu den etab.
Munduan kolekzionistek horrelako txanpon askoren atzetik ibiltzen dira, horregatik, batzuk ikaragarrizko prezioak izan ditzakete, adibidez, munduan saldu den txanponik garestiena 18.872.250 dolarretan saldu zen, subasta batean. Txanpon hau hain berezia egiten duena da munduan beste 12 bakarrik daudela, baina hau besteen kopia bat dale eta txanpon ilegala da, hau da, ezin da ezte eduki ere (Batzuk kartzelan egon dira horregatik).
https://www.bbc.com/mundo/noticias/2015/06/150604_economia_valor_moneda_metal_lf
https://www.businessinsider.es/pesetas-podrian-hacerte-rico-750171
https://coleccionismodemonedas.com/monedas-mas-caras/
iruzkinik ez:
Argitaratu iruzkina
Oharra: blogeko kideek soilik argitara ditzakete iruzkinak.