Diru birtuala

                                    

                                DIRU BIRTUALA

Zer da diru birtuala? Noiztik hitz egiten da horri buruz? Abantailak eta desabantailak ditu? Mundu osoan erabiltzen da?

Diru birtuala da, ukitzen ez dugun dirua, gure karteran billetetan eta txanponetan ez dagoena nahiz eta gurea izan, hau da, saldu eta erosteko balio duena, baina gure eskuetatik pasa gabe. 

Teknologi berriek asko lagundu zuten diru birtuala sortzeko. 

Duela gutxi arte, gure aitona-amonek jasotzen zuten soldata dirutan etra diru hori erabiltzen zuten etxeko gastuak ordaintzeko adibidez; argindarra, janaria, eskolak, arropak etab. Gainera, bankuetxetara eramaten zuten dirua aurrezteko.

Pixkanaka-pixkanaka soldatak transferentzia eginez, jasotzen zituzten langileek, eta gaur egun berriz, ordainketa eta erosketa guztiak egiten dira txartelen bidez, mobilen bidez, etab, hau da, ez dugu gure dirua ia billetetan eta txanponetan ikusten. Ala ere, nahiz eta ez ikusi oraindikan ordaintzen dira billetetan eta txanponetan.

Hau gertatzen da batez ere herri garietan, izan ere, hainbat tokietan aurretik aipatutakoa ezin da hain errez gauzatu.

Hainbat abantailak eta desabantailak ditu gure diru birtuala.

Lapur arruntek ezin digute karteratik edo etxetik dirua lapurtu, beste aldetikan erositako gauzak kontrolatzen dizkigute momenturo, hau da, eroskira hainbat gauzak erosiz gero, or ikusteen da zer erosi duzun eta zenbat kantitateetan. 

Gainera, ez dugu momentu guztietan dirua atera behar, izan ere, diru birtuala erabili dezakegu nahidugun momenturo.

Iturria: https://eu.wikipedia.org/wiki/Diru
https://www.berria.eus/paperekoa/1777/009/001/2016-08-25/diru_birtualak_batu_ditu.htm

Nokiaren historia gorabeheratsua

Nokiaren historia gorabeheratsua

Nokia 1865. urtean sortutako eta nagusiki mugikorrak saltzen dituen enpresa oso famatua da. Fredrik Idestam ingenieroak sortu zuen enpresa, baina hasieran papera fabrikatzeko, eta etekin onak eduki zituen, urte horietan Europako industrializazioak asko lagundu baitzion. Hurrengo urteetan oinetakoak, neumatikoak eta beste produktu mota batzuk ekoizten aritu zen eta 1960. urtean elektronika eta irrati-transmisioetan munduan sartu zen, urte horietan teknologia hauek azkar garatzen hasi zirelako.

Nokiak sortutako lehen mugikorra.

1882. urtean lehen mugikorra fabrikatu zuen, eta nahiz eta 10kg-ko pisua eduki, oso famatua bilakatu zen, garai hartan kable gabeko mugikor bat ezinezkoa zela pentsatzen baitzen. Pixkanaka, geroz eta mugikor erosoagoak fabrikatzen hasi zen eta 1990. urtean 400milioi erabiltzaile edukitzera iritsi zen. 1994an SMSak sortu ziren eta 1996an lehen smartphonea sortu zen, internetera konektatzeko aukera ematen zuelako.

Nokiaren urte hoberenak XXI. mendearen hasieran izan ziren, Nokia 3210 eta 3310 modeloak historiako hoberen saldu diren mugikor modeloak izatera iritsi baitziren. Oso erosoak eta prezio nahiko merkea zutenez, 250milioi salmenta edukitzera iritsi ziren. Baina, 2007an IPhone bere mugikorrak saltzen hasi zen eta Nokia enpresak behera egiten hasi zen. Hurrengo urteetan nahiko beherakada handia eduki zuen, baina 2012an Nokiak Windows Phone sistemara aldatu zen eta nahiko salmenta onak eduki zituen. 2015 berriz, behera egin zuen eta Nokia mugikorrak ordez Microsoft mugikorrak fabrikatzen hasi zen.

5 kamerako Nokia 9a

2018an berriz, arriskatu egin zen eta smartphonak fabrikatzen hasi zen, Android sistemarekin, eta merkatura bueltatzen saiatu da. Oraingoz, nagusiki gama erdi-altuko mugikorrak saltzen ari da, berrikuntza txikiak eginez, eta oso prezio onean.


Nire ustez, egin duen saiakera oso arriskutsua da, gaur egun Apple eta Samsung oso boteretsuak direlako smartphonen merkatuan, baina, kalitate eta prezio oso honeko mugikorrak eta mota askotakoak saltzen jarraitzen baditu salmenta asko edukiko dituela iruditzen zait. Nire kasuan adibidez, Nokia 6.1 mugikorra erosi nuen, asko harritu baitzidan bere prezioa, errendimendu onekoa izanda oso baxua baitzen bere prezioa. Mugikor hau errendimenduan oinarrituta zegoenez, nire beharrak bikain asetzen ditu eta oso ondo funtzionatzen duela esan dezaket, baina, argazki eta bideotan oinarritutako eta kalitate oneko mugikor bat nahiko bazenu, Nokia 9a gomendatuko nizuke, teknologia berritzailea erablitzen baitu.




LINK:

https://es.wikipedia.org/wiki/Nokia#Historia

https://www.nokia.com/wifi

https://www.muycomputerpro.com/2011/08/01/apple-y-samsung-superan-a-nokia

https://www.maxmovil.com/blog/curiosidades/la-historia-nokia/

RENOVE PLANA MARTXAN

RENOVE PLANA MARTXAN 

           Martxoaren 1etik aurrera, Eusko Jaurlaritzak renove plana martxan jarri du. Honen bitartez, 

           Gobernuak laguntzak ematen ditu kotxe zaharrak uzteko eta berriak erabiltzen hasteko. 

           Baina noski, hau ez da onartzen edozein kotxetako erosketetan, baldintza batzuk bete behar 

           ditu. Hasteko, aukeratutako autoa efizienteagoa izan behar du, hau da, gutxiago kontsumitu                 eta baita kalte edo kontaminazio gutxiago eragin behar du. Eta diru laguntzak desberdinak

           dira, modelo bat edo bestea hartzen baduzu: kotxe elektrikoak erosteko 3.000€ arteko diru-

           laguntzak jasotzen ditu Renove planak eta, 2.000€ artekoak, ostera, gasolina eta diesel ibil-

           gailuentzat. Beste baldintza bat da, kotxe zaharrak gutxienez hamar urteko antzinatasuna

           edukitzea. Gainera, nahitanahiezkoa izango da ordezkatuko duzun ibilgailua txatartegira 

           eramatea. 

           Dirudienez, plan hau arrakasta handia izaten ari dela, eta Eusko Jaurlaritzak zituen 

           expektatibak betetzen ari direla. Gauzak horrela, ezin da esan desabantailak izatea: 

           alde batetik, plan hau egokia da ekonomiarentzat, dirua mugitu egiten delako eta horrekin 

           batera lanpostu gehiago sortu egingo dira. Beste aldetik, naturak eskertuko du geroz eta 

           kontaminazio gutxiago eragitea. 

           Dudarik gabe, beti ondo dator diru-laguntza bat izatea gauza bat hainbeste balio duena 

           ordaintzeko. Baina, bakoitzak neurtu behar du, ea den momentua aldaketa hau egiteko edo 

           ez. 

  

https://www.eitb.eus/eu/albisteak/ekonomia/osoa/6293552/jaurlaritzaren-ibilgailu-efizienteagoen-aldeko-renove-plana-20190328an-martxan/

Diferentzia ekonomian emakumeen eta gizonen artean

DIFERENTZIA EKONOMIAN EMAKUMEEN ETA GIZONEN ARTEAN

Zergatik? Nola gertatu da? Emakumeok gutxiago ahal gara? Betidanik egon da diferentzia hori? Lanak berdinak ala desberberdinak dira? 

Emakumeek beti parte hartu dute ekonomian, nahiz eta kasu askotan nabarmen ez izan. Gainera, nekazari giroan, betidanik emakumeek lan asko egin dute, izan ere, etxeko eta umeen ardura ere hartu dute.
Industralizazio garaian, emakumeak lan egiten hasi ziren industrian eta horrez gain, etxeko ardura guztiak ere hartzen zuten bere gain ez gizonezkoek bezalaxe.

Gaur egun, nahiz eta emkume batzuk ondo prestatuta egon ardura postuak edo goimaiako postuak gizonezkoek hartzen dituzte. Emakume batez lan postu hori eukitzeko, gizona baino doai gehiago erakutsi behar ditu, hau da, esfortzu gehiago egin behar du.
Emakumeak ez gara gutxiago, baina traba gehiago ditugu nahi duguna lortzeko, hau da, ez daukagu gizonen errestasuna.

Gainera, emakume bat entrebista batera joaten bada eta esaten badu seme-alabak dituela, hango epleatzailea edo nagusia ez dio lan posturik ematen, izan ere, seme-alabak ditu. Berriz, gizon bat entrebista batera joanez gero, eta ezkonduta eta seme-alabak dituela esaten badu, errezago hartuko dute lan posturako, izan ere, gizon bat da eta egoera egonkor bat duelako. 
Egoera hori, emakumeren kontra bihurtzen da, izan ere, hango zuzendariak pentsatzen du ez duela edukiko denbora asko lan horri eskeintzeko.

iturria: https://www.soziable.es/zona-igualdad/la-diferencia-de-sueldo-entre-hombres-y-mujeres-una-lacra-que-persiste

https://cincodias.elpais.com/cincodias/2016/03/04/economia/1457117538_718458.html

https://xenero.webs.uvigo.es/profesorado/coral/diferencias.pdf

'99$ prezioetan

'99$ prezioetan

Orain dela urte batzuetatik asko ikusten da prezio hau eta eroslearengan eragin oso handia dauka, izan ere, jende gehiagok erosten du adibidez 2'99$ denean 3$ ordez ikusten duzunean dirudielako merkeagoa dela baina bakarrik zentimo bat merkeagoa da.

Marketin honek eragin handia dauka, izan ere, gizakiak ez dugu zenbaki osoa prozesatzen eta 5'99$ askoz merkeagoa iruditzen zaigu 6$ baino, nahiz eta azkenean berdina da. 

MIT eta Chicagoko unibertsitateak ikerketa bat egin zuten neskeen produktu batekin. Produktua 34$, 39$ eta 44$ etan jarri zuten eta jendeak erosi zuen. Logikaren arabera produktua 34$-etan salduko zen gehien prezio merkeena duelako nahiz eta produktua berdina izan. Ikerketaren emaitza ordea ondorengoa izan zen, jende gehiagok erosi zuela 39$-tan nahiz eta 5$ merkeago beste produktu bat zegoen.

Nire ustez enpresa askok egiten dute amarru hau, eta  nahiz eta badakigun bi  prezioak berdina direla hala ere erosi egiten dugu '99$ duena pentsatzen dugulako merkeagoa dela.

https://es.shopify.com/blog/55637829-por-que-los-precios-de-tus-productos-deben-terminar-en-99

https://www.puromarketing.com/13/23910/marketing-precios-psicologicos-como-unos-pocos-centimos-hacen-compre-mas.html

https://www.merca20.com/por-que-hay-precios-que-terminan-en-99/

MARKA ZURIAK VS MARKA BANATZAILEAK

MARKA ZURIAK VS MARKA BANATZAILEA

Betidanik, jende gehiena, marka zuriak eta banatzaileak nahastu ditugu edo berdinak direla pentsatu dugu. Adibidez, "Eroski" marka aipatzean, jende gehiena, marka zuria dela esango du bi aldiz pentsatu gabe. Baina, gehienek esaten dutenez egia izan behar da? Edo gehienek pentsatzen dutena eta errealitatea ez dute zerikusirik? Marka zuria ez den markari, marka zuria esaten ahal diogu? Baina orduan nola deitzen dira marka zuriak ez diren marka hauek? Eta zer dira egitan marka zuriak? Galdera hauen erantzunak jakin nahi baldin badituzu, segi ezazu irakurtzen.

3 motatako markak

Merkatuan 3 motatako markak desberdindu ditzazkegu gaur egun. Lehendabizi, ezagunena enpresen berezko markak dira. Bigarren banatzaileenak eta azkenik marka zuriak.

Enpresen berezko marka ezagunena da. Enpresa berak sortutako hainbat produktuei berezko marka jartzea. Adibidez Oreo, Kaiku, Nike... Marka hauei, marka originalak direla esaten zaizkie. 

Beste bi marka motak jende gehienak nahasten ditugu. Alde batetik, marka banatzaileak daude eta bestalde marka zuriak. Jakin behar dugu bi marka hauek guztiz desberdinak direla, ez dira sinonimoak. Marka banatzaileak, guk marka zuriak deitzen diegu horiek dira. Hau da, supermerkatu bat berezko marka bat sortzen duenean, supermerkatuaren izenarekin adibidez "Eroski" (Eroskikoa) edo beste izen batekin "Hacendado" (Merkadonakoa). 

Beste aldetik marka zurietako produktuetan ez dago zein egin duenaren marka edo izenik. Hau da, arroz pakete batean adibidez, "Arroza txuria" jartzen du baina ez du zeinek egin duenaren informazioa jartzen, gehienez nun eginda dagoen. Marka zurietan, produktuaren izena, registro sanitarioa eta osagaiak daude, baina zeinek ekoitzi duen ez du jartzen. Hau da, marka zuria deitzen diogu, markarik gabeko produktuak direlako. 

Biak nahastea oker oso larri bat da. Eta pertsona asko egiten duten okerra da. Baina blogger hau irakurri eta gero, biak desberdintzeko gai izan beharko zintzakete.




Informazioa ekonomiako irakaslea irakatsitakoa da.

YOUTUBEKO MONETIZAZIOA

Aurreko urtean YouTube enpresak, bideo bat monetizatzeko baldintzak gehitu zituen eta zorrotzago jarri ziren eta YouTuber askok haserretu ziren, bideoak eginez gai horri buruz eta batzuk twitch bezalako beste plataformetara pasatuz.

2018-ko otsailaren 20ean YouTube-ko bideoetan anuntzioak zeuden. Baina dena hasten da merkataritza marka handiak Coca-Cola bezalakoak, kezkatu zirenean ikusterakoan bere anuntzioak bideo ikusienetakoetan agertzen zirela. Orain arte dena ondo, baina gatazka da bideo ikusienak eduki desegokia zutela; hizkuntza desegokia, txantxa astunak...
Logikoki marka handiei ez zien grazia handirik egin eta plataformarekin zuen tratua utzi egin zuten. Horren ondorioz You-Tubek diru-iturri handia galdu zuen eta ondorioz, araudi berriak jarri zituzten.

Hemen daukazuen You-Tube-ren araudia 

Nere ustez plataforma izorratu dute hasieran plataforma sortu zutelako bakoitzak nahi zuena igotzeko eta honekin lortu dutena bideoak aspergarriagoak izatea eta youtuber askok beste plataformetara pasatzea.

Biografia:
https://www.20minutos.es/noticia/3236534/0/youtube-endurece-condiciones-monitazar-videos-programa-partners/
https://www.bybarberagency.com/la-nueva-normativa-youtube/

Pariseko klima aldaketa Akordioa

Zertan eragiten die enpresei Pariseko klima aldaketa akordioak?

2015eko abenduan, Parisen klima aldaketaren aurkako akordio bat sinatu zuten 195 herrialdeek. Akordio horretan erabaki batera iritsi ziren sinatu zuten 195 herrialdeek: lurreko tenperatura 2ºC baino gehiago ez dadila igo. Hau lortzeko herrialde bakoitzak hainbat tope jarri beharko dizkie beren enpreseei, hauek CO2 eta gas toxiko emisioak murrizteko eta horrela akordioan sinatutakoa betetzeko. 

Akordio honek enpresa gehienak posizio nahiko deseroso batean jarri zituen. Hauek diru kantitate nahiko handi bat gastatu beharko zutelako beraien fabrikek atmosferara gas toxikorik ez isuritzeko eta horrela akordioa betetzeko. Hori dela eta, akordioa ez betetzeko hainbat modu bilatzen hasi ziren zenbait enpresa handi eta asko kutsatzen zuten herrialdeek,  Estatu Batuek adibidez. Akordioa ez betetzeko modu hauek lortu egin dira Ameriketako Estatu Batuen kasuan erraz ikus daitekeenez. Hauek akordioan sinatutakoa baino emisio gehiago isuritzen baldin badituzte atmosferara, emisio kupo hauek beste herrialde batzuei erosten dizkiete Organimo Internazionalaren bidez. Organismo Internazionala Pariseko Akordioetan sortu zen eta honen bitartez herrialde  kutsatzaileek, Estatu Batuek esaterako, herrialde ez  kutsatzaileei emisio eskubideak erosten dizkiete. Honela, beraiek kutsatzen dutena herrialde ez kutsatzaile batek, Nigeriak adibidez, kutsatuko balu bezala agertzeko eta akordioa betetzen ari direla esateko.

Pariseko akordioa sinatu zuten 195 herrialdeetatik 16 bakarrik ari dira akordioan sinatutako emisio kantitateak betetzen. Hau gertatu da legeak atera dituztelako aldaketa klimatikoaren aurka borrokatzeko eta enpresei lege hauek inposatu dizkietelako. Akordioa betetzen duten 16 herrialde horietatik oso gutxi dira herrialde garatuak. Honek esan nahi du gure gobernuak gutxi egiten ari direla aldaketa klimatikoaren aurka borrokatzeko eta munduko potentzia industrialak (gehien kutsatzen duten herrialdeak) dirua planetaren biziraupena baino lehen jartzen dutela.

Nire ustez, klima aldaketak gai nahiko garrantzitsua izan beharko luke gure gizartean. Horrela jarraitzen baldin badugu planetaren bizitza guztiarekin akabatuko dugu. Hau dela eta, gure planeta bizirik jarraitzeko borrokatu behar dugu eta horrela gu eta gero datozen izaki bizidunek planeta hobeago batean biziko gara.

Bibliografia:
https://ec.europa.eu/clima/policies/international/negotiations/paris_es

https://ecoinventos.com/solo-16-de-los-197-paises-que-firmaron-el-acuerdo-de-paris-cumplen-sus-compromisos/

https://www.sostenibilidad.com/cambio-climatico/acuerdo-de-paris-en-que-consiste/

Emakumeek gizonezkoek baino % 12,2 gutxiago kobratzen dute Estatuan

Emakumeek gizonezkoek baino % 12,2 gutxiago kobratzen dute Estatuan

Estatu mailan gizon-emakumeen arteko soldata %28 egin zuen behera 2002-2014 urteen bitatertean. 2002tik 2014eko tartean 2002an %16.9koa zen soldata tartea, aldiz, urteak pasatzen ziren unean, 2014ean %12.2koa. Horrela zegoen zehaztuta Espainiako Elkarteen Konfederazioak eta PwCk egindako ikerketa.

Une artan, Espainian emakumeak %12 kobratzen zuten gizonezkoak baino. Esan daiteke hori gertatu egiten dela enpresatik kanpoak diren baldintza jakin batzuek eragiten dutenean ; enpresarien arrakala zero izatea. Aseguratu du Antonio Gramendi CEOEren  presidenteak.
Txostenak kontuan hasrtuta, gizarte eta ekonomia eragilearen edo lanpostuaren eragina, adibidez, adina.
Gainera txostenak argi utzi du arrakala, antzinatasunak gora egin ahala. emakumezkoen eta gizonezkoe tartea handiagoa izaten da. Bestalde, arrakala askoz handiagoak egoten dira, gizonezkoen proportzioa handiagoa izaten den sektoreetan.

Ondorioz, ondorioztatu dezakegu soldata-arrakala handiagoa dela adinak gora egiten duen bitartean. Adibidez, 30 edo gutxiagoko urtekoak arrakala %4.9koa da, aldiz. 59 edo gehiagoko urteko tartea %14.9koa da.

Nire ustez ez da justua, lehendabizi mutil eta neska berdina kobratu behar dute lanberbera edukiz gero noski, eta adinari dagokionez, ez da erez justua 30 urte edo gutxiagoko norbaitek lan gehiago egin ezake 59 edo gehiagoko batekin konparatuz eta gutxiago kobratzen dute, gehaigo kobratu behar dutenean.











Informazio  iturria: 
https://www.eitb.eus/eu/albisteak/ekonomia/osoa/6253049/soldataarrakala-espainian-2019ko-martxoaren-8an/

Martxoak 8

MARTXOAK 8

Gaur egun, ezberdintasuna normalizatu da gizon eta emakumeen artean, baina diferentziak egoten jarraitzen dute. Gizartearen arazoa da, mundu guztia esaten duela berdintasuna nahi duela, bai gizonezkoak eta bai emakumezkoak, baina inor ez du ezer egiten berdintasun hori lortzeko.

Zer da Martxoak 8?

1857ko Martxoak 8an, milaka emakume langile atera ziren Nueva York-n protesta bat eginez bere soldaten diferentziari buruz, baita egun horretan hainbat emakume hil ziren erreta.
1975.urtean NBEk Emakumeen Nazioarteko Eguna deklaratu zen, Martxoak 8an.

Geroztik  aurrera, urtero Martxoak 8an manifestazio bat egiten da berdintasunaren alde; soldataren inguruan, janzkeraren inguruan...





Bestelako informazioa: 
https://www.elmundo.es/economia/macroeconomia/2018/02/12/5a8190e6e5fdeaa55d8b4648.html

Artikulu hau dioenez emakumeok 4.745€, hau da, %30 gutxiago kobratzen dugu gizonezkoak baino, emakume gehiago daude gizonezkoak baino hilabeteko ez direla iristen ezta 1.000€-tara. Egia da, ez dela herrialde guztietan diferentzia berdina izaten; Adibidez, Asturiasen, emakumeak %36 (6.228€) gutxiago kobratzen dute gizonezkoak baino, baina Kanarietan %16 da emakumeak kobratzen dutela gizonezkoak baino gutxiago.



Bibliografia:

     
 · https://www.elperiodico.com/es/sociedad/20190307/dia-internacional-de-la-mujer-6672998
     · https://www.elmundo.es/economia/macroeconomia/2018/02/12/5a8190e6e5fdeaa55d8b4648.html

HAURDUNTZA SUBROGATUA

HAURDUNTZA SUBROGATUA

Polemika handia egon da legalizatzen pentsatzen hasi direlako Españan. Baina zer da haurduntza subrogatua? Emakumeak onartzen duenean haurdun gelditzea, gero beste bikote edo pertsona izateko haur horren guraso edo gurasoak da. Gai hau konplikatua da, izan ere, ez dirudi inola erez txarra kanpotik. Emakume bat haurdun gelditzen da berak nahi duelako, gainera dirua irabazten du, pertsona edo bikote batek umea erosi egiten du, klinikak haurdunaldi prozesuan lagundu egiten du, eta denak pozik.

Haurdun gelditzea onartzen duen emakumeak garrantzi handia du prozesu horretan, baina, gehiengoa ez da ondo bizi. Emakume horiek oso ahulak dira, behartsuak  eta %40a langabezian dago edo/eta laguntza sozialak jasotzen ditu. Emakumeak onartzen duenean, terapiara eramaten dute, argi gelditzeko duen haurra ez dala berea eta ez dala inoiz berea izango. Kajsa Ekis Ekmanek bere liburuan  (“El ser y la mercancía”)  dioenez, emakumeak onartzen dute gauz bihurtuak direla horrela tratatuak direnean, izan ere, banandu egiten dute beraien burua, beraien gorputzean gertatzen ari denetik. Horrela, enpresek al dute baieztatu alokatzen dena ez dela emakumea, baizik eta bere haurdun egoteko ahalmena. Baina, emakumeak umearekin gelditu nahi badu ezingo du. Eta atzera egiten badu eta abortatu nahi badu, diru asko ordaindu beharko du eta hori ez  da posible izango gehiengoan , izan ere, gehiengoa behartsua da. Emakumea ez da gai haurdunaldi horretan bera bakarrik erabakiak hartzeko. Erabaki guztiak klinikak eta umea erosten duenak hartzen ditu. Erabakitzen dute emakumearen elikadura, emakumearen erlazio sozialak eta debekatu egiten zaio erlazio sexualak izatea. Edozein osasun arazorengatik emakumeak abortatu egiten badu, kontratuan ez dagoenez aukera hori, ez du osasun arretarik izango. Ez arazo fisikoengatik, ez psikologikoengatik.

Diruari dagokionez, ume bat erosteak 40.000 eta 150.000 euro artean balio du. Kantitate horren %0,9a eramaten du alokatutako emakumeak. Merkatu honek 6.000 milioi euro irabazten ditu urtean. Beraz, ikus daiteke ez dela edozeinentzat sortutako merkatu bat. Merkatu kapitalista eta klasista bat delako. Ondorioz, purpurinaz marraztu izan digute beti, kanpotik ondo dagoela dirudielako. Baina, emakumea esplotatua da, gauz bihurtua eta alokatua etxe-bizitza bat balitz bezala.

Hala ere,  prozesu honen ondorioz pertsona edo bikote bati ematen zaio haurrak izateko aukera, gehiengoaren ametsa. Baina  AUKERA bat jarraitzen du izaten. Izan ere, guraso izatea, aukera bat da, desio bat; ez eskubide bat. Ondorioz, legalizatu beharko litzateke? Legalizatu beharko litzateke emakumearen esplotazioa beste batzuen umeak izatearen desioarengatik? Alternatibak existitzen dira.

https://www.youtube.com/watch?reload=9&v=jyhWO_YPME8
https://stopvientresdealquiler.wordpress.com/las-madres/
https://blogs.elconfidencial.com/economia/laissez-faire/2017-02-10/gestacion-subrogada_1329076/
https://es.wikipedia.org/wiki/Gestaci%C3%B3n_subrogada

Patriarkatua eta kapitalismoaren harremana

 

Patriarkatua eta kapitalismoaren harremana

Emakumeoi, jaiotzetik, gizarteak gure itxura zaindu behar dugula erakutsi digu eta gure gorputza ahalik eta ederren eduki behar dugula barneratzen joan gera, gizona errege den gizarteak ezartzen digun presioa jasaten, ezer birplanteatu gabe. Gizarte patriarkalak jartzen dizkigun arau fisikoak ugariak dira, eta estereotipo hauek betetzen ez ditugunean bakoitzari konplexuak sortu eta autoestimu baxua sorrarazteaz arduratzen da. Kapitalismoak egoera honetaz ahalik eta irabazi gehien ateratzen saiatzen da, produktuak estereotipoak betetzen laguntzen diguten ondasunak saltzen eta presioari ez ikusia egiten.

Makilajea, zimurrak kentzeko krema, depilatzeko produktuak, dietak... Produktu "magikoak", gizarteak ezarritako gorputz ideala lortzeko eta estereotipoak goitik behera bete ahal izateko jarraitu behar ditugun pausoak osatzen dituzten ondasunak. Hainbat enpresek, lehenago esan dudan bezala, estereotipo horiek ahalik eta probetxu gehien ateratzen saiatzen dira, produktu horiek produzitzen eta saltzen, dirua irabaztearen helmugarekin, beraien enpresa estereotipo horietan eraikitzen.

Honekin ez dut esan nahi produktu hauek erabiltzen dituen oro arau hauek betetzeko egiten duenik, bakoitza librea delako nahi duena egiteko. Baina gure ekintzen kausa bilatzea garrantzitsua dela iruditzen zait, zergatia galdetzea, gure egunerokoan arruntasunarekin egiten ditugun gauza hauei buelta bat ematea. Izan, ere, zergatik aldatu, kendu edo izkutatu behar ditut nire gorputzaren atal batzuk?

Makillajea eta zimurrak kentzeko kremak, ederregoak izateko saltzen dizkiguten produktu magikoak.  Produktu hauek oso baliagarriak dira enpresen munduarentzako, hauen prezioa nahiko altua izan ohi delako. Berriro ere, patriarkatuak jartzen dizkigun arau fisikoen barruan ez gaudenean, modu faltsu batean betetzea bilatzen dugu, besteen aprobazioa bilatzeko, eta ondorioz, produktu hauek erosten eta tentazioan erortzen. Adin batetik aurrera, emakume gehienentzat, egunerokorako beharrezkoa bilakatzen diren ondasunak dira, beraz, produktu hauek erosteko ohitura eta aukera badaukazu, enpresa hauetan utziko duzun diru kantitatea handigoa izango da, enpresek ondorio positiboak edukitzen eta berriz ere, merkatuan izandako arrera onarengatik, produktu gehiago sortzen eta saltzen. Gainera, emakumeei, makilajea ez eramateagatik egiten zaizkien komentarioak ugariak dira (¡que mala cara llevas!), pertsona gaizki sentiarazten eta kalera makilatu gabe ateratzea lotsa ematen. Hau, noski, enpresek aukera hau oso ondo aprobetxatzen dute, dirua irabazteko aukera paregabea delako. Esaterako, L'oreal enpresak, espania mailan, 884.170.000€-ko salmentak eduki zituen 2017, zifra nahiko altua izaten, Madrilen edukitako salmentak bakarri direla kontuan hartuz.

Berdina geratzen da depilatzeko produktu eta dietekin. Gizarte patriarkalaren ustetan, gorputz ideala mehea eta ile gabekoa izan behar da, baina emakume guztiak ez gera horrelakoak, gehiengoak ez ditugu arau fisiko horiek betetzen, eta gizartean barneratuta sentitzeko gorputz perfektu horiek izateko nahia sortzen zaigu, dieta ez oso osasuntsuak erosten eta berriro ere, enpresa hauei dirua ematen. Gai honetan debate bat hasten da, multzo handi batek presio hori exisistitzen ez dela esaten duelako, emakumeok nahi dugulako egiten dugula esaten, eta depilatzearen erabakia gure esku dagoela, kalera depilatu gabe atera gaitezkela. Ados nago horrekin, baina, noraino gera gure erabakiaren jabeak? Zerk esaten digu kaletik joaterakoan begirada txarrak jasoko ez ditugula, depilatuta ez joateagatik? Honek presio patriarkalaren existentzia bermatzen digula esan daiteke.

Beraz, patriarkatuak eta kapitalismoak daukaten erlazioa nahiko toxikoa dela esan dezakegu, harreman horren fruituak emakumeei ezarritako estereotipoak eta sortutako konplexuak izaten. Batak arauak sortzen dituen bitartean, besteak arau hauei ahalik eta diru gehien ateratzen saiatzen da, talde lan paregabea osatzen.

http://www.resumenlatinoamericano.org/2017/07/25/presion-estetica-una-vil-alianza-entre-el-patriarcado-y-el-capital/

https://ranking-empresas.eleconomista.es/sector-4645.html

Pedro Sanchez en Presupuestoak

Pedro Sanchez en Presupuestoa

Azken aldi hontan asko entzun da iragarkietan Pedro sanchez eta bera nahi dituen presupuestoak, Pedro Sanchez PSOE-ko politikoa Españako gobernuko burua da 2018 ko ekainatik, Pedro gobernu buru izendatu zuten, PSOE partidu politkoa diputatuen kongresuak mozio zentsura baten bidez adostu zuten Mariano Rajoy ez gehiago izatea gobernu burua eta gehieneko lortu zuten horren ondoren bera izan zen gobernu buru.

Pedro Sanchez-en proiektu garrantsitsuena edo gehiena entzun dena izan da presupuestoena, Presupuestoak deitzen zaie dirua nola eta nora doan proiektuari deitzen zaio, sistema hau batez ere balio batez ere herria ondo joateko, Proiektu hau ez zen atera zergatik 191 diputatu esan zuten baietz proiektuari baina beste 151 esan zuten ez. Prosupuestako puntu batzuk hauek dira: igoera bat soldata interprofesionaletan 900€-etara , Autonomoak irabazten dirua oso deklaratzea erebai laguntza biolentzia sexualaren legeari, laguntza 52 urteko jendeari lana aurkitzeko, Hauek dira presupusto garrantzietsu batzuk.

Nire ustez Pedro sanchez ondo egin du proiektu honekin zergatik gehiena herriaren onurantzako dira eta oso ondo etorriko zitzaigun.







http://www.expansion.com/economia/2019/02/13/5c63c83f468aeb4d588b4576.html

https://www.elconfidencial.com/espana/2019-01-15/presupuestos-estado-gobierno-pedro-sanchez_1758018/
https://www.bbc.com/mundo/noticias-internacional-44330520

https://es.wikipedia.org/wiki/Gobierno_S%C3%A1nchez

https://www.elperiodico.com/es/politica/20181011/puntos-acuerdo-presupuestos-2019-gobierno-podemos-7083231

 ALKOHOLA, DROGAK, OBESITATEA...

Erretzea, alkohola kontsumitzea, ariketa apur bat egitea, obesitatea mantentzea edo pisua gainditzea... 2017an Espainian gertatu ziren heriotzen% 37ari horien kausen gaitik gertatu izan dira. Arriskua duten lau faktore hauek 3.5 milioi baino gehiagoko galeraren erantzule dira. 

Ezintasunagatik egokitutako urteetan , "jokabidearen" izaera nabarmena dute, hau da, bizimoduaren aldaketen bidez aldagarria. Hori dela eta, logikoa dirudi faktore horien eragina murrizteko modurik onena biztanleriaren portaera aldatzea dela.

Ohiko ekonomiak, merkatu tradizionalen huts teoriaren arabera, herritarren babesa hirugarrenek (kanpoko eraginak) babesten du helburu hori, horretarako bitarteko edo iraingarria neurri paternalistak debekuak eta impuestoak. Hortaz, espazio itxietan erretzea debekatzea da, batez ere, erretzaile aktiboek sortutako pasiboen gaineko kanpoko kostuak zuzentzea.